E-Book
คือ “อีบุ๊ค” (e-Book , e-Book , eBook
, EBook) เป็นคำภาษาต่างประเทศ ย่อมาจากคำว่า electronic
book หมายถึง
หนังสือที่สร้างขึ้นด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์มีลักษณะเป็นเอกสารอิเล็กทรอนิกส์ โดยปกติมักจะเป็นแฟ้มข้อมูลที่สามารถอ่านเอกสารผ่านทางหน้าจอคอมพิวเตอร์ทั้งในระบบออฟไลน์และออนไลน์
มี ลักษณะพิเศษคือสามารถสื่อสารกับผู้อ่านในลักษณะของมัลติมีเดียได้ ได้แก่
ข้อความ ภาพนิ่ง ภาพเคลื่อนไหว และเสียง
แต่ยังคงรักษารูปแบบความเป็นหนังสือไว้ไม่ว่าจะเป็นรูปร่าง
หรือลักษณะการเปิดอ่านไว้ด้วย
ลักษณะ
หนังสืออิเล็กทรอนิกส์มีโครงสร้างเหมือนๆกับหนังสือเล่มทั่วๆที่พิมพ์ด้วยกระดาษ
หากจะมีความแตกต่างที่เห็นได้ชัดเจนก็คือกระบวนการผลิต รูปแบบ
และวิธีการอ่านหนังสือ ซึ่งโครงสร้างทั่วไปของหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ ประกอบด้วย
-
หน้าปก (Front
Cover)
หมายถึง
ปกด้านหน้าของหนังสือซึ่งจะอยู่ส่วนแรก เป็นตัวบ่งบอกว่าหนังสือเล่มนี้ชื่ออะไร
ใครเป็นผู้แต่ง
- คำนำ (Introduction)
หมายถึง
คำบอกกล่าวของผู้เขียนเพื่อสร้างความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับข้อมูล
และเรื่องราวต่างๆ ของหนังสือเล่มนั้น
- สารบัญ (Contents)
หมายถึง
ตัวบ่งบอกหัวเรื่องสำคัญที่อยู่ภายในเล่มว่าประกอบด้วยอะไรบ้าง
อยู่ที่หน้าใดของหนังสือ สามารถเชื่อมโยงไปสู่หน้าต่างๆ ภายในเล่มได้
-
สาระของหนังสือแต่ละหน้า (Pages Contents)
หมายถึง
ส่วนประกอบสำคัญในแต่ละหน้า ที่ปรากฏภายในเล่ม ประกอบด้วย
-
หน้าหนังสือ (Page
Number)
- ข้อความ
(Texts)
- ภาพประกอบ
(Graphics) .jpg, .gif, .bmp, .png, .tiff
- เสียง
(Sounds) .mp3, .wav, .midi
- ภาพเคลื่อนไหว
(Video Clips, flash) .mpeg, .wav, .avi
- จุดเชื่อมโยง
(Links)
- อ้างอิง (Reference)
หมายถึง
แหล่งข้อมูลที่ใช้นำมาอ้างอิง อาจเป็นเอกสาร ตำรา หรือ เว็บไซต์ก็ได้.
-
ดัชนี (Index)
หมายถึง
การระบุคำสำคัญหรือคำหลักต่างๆ ที่อยู่ภายในเล่ม
โดยเรียงลำดับตัวอักษรให้สะดวกต่อการค้นหา พร้อมระบุเลขหน้าและจุดเชื่อมโยง
- ปกหลัง (Back Cover)
หมายถึง
ปกด้านหลังของหนังสือซึ่งจะอยู่ส่วนท้ายเล่ม
E-Book จัดว่าเป็นนวัตกรรมทางการศึกษาในรูปแบบใหม่ที่กำลังได้รับความสนใจจากนักการศึกษา
และ ผู้ที่เกี่ยวข้องกับการจัดการศึกษา Electronic Bookจะครอบคลุมหนังสือทั่ว
ๆ ไปที่จัดทำแล้วสามารถอ่านได้ด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศต่าง ๆ
ส่วนใหญ่จะใช้คอมพิวเตอร์ในการอ่านโปรแกรมโดยเฉพาะตำราอิเล็กทรอนิกส์จะเป็น Electronic
Book ประเภทหนึ่งที่จำเป็นต้องนำมาจัดการเกี่ยวกับการเรียนการสอนในสังคมการเรียนรู้ในปัจจุบัน
ข้อดี
1. เป็นสื่อที่รวมเอาจุดเด่นของสื่อแบบต่าง ๆ
มารวมอยู่ในสื่อตัวเดียว คือ สามารถแสดงภาพ แสง เสียง ภาพเคลื่อนไหว
และการมีปฏิสัมพันธ์กับผู้ใช้
2.
ช่วยให้ผู้เรียนเกิดพัฒนาการเรียนรู้และเข้าใจเนื้อหาวิชาได้เร็ว
3. ครูสามารถใช้หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ในการชักจูงผู้เรียนในการอ่าน, การเขียน, การฟัง และ การพูดได้
4.
มีความสามารถในการออนไลน์ผ่านเครือข่ายและเชื่อมโยงไปสู่โฮมเพจและเว็บไซต์ ต่าง ๆ อีกทั้งยังสามารถอ้างอิงในเชิงวิชาการได้
5.
หากหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ออนไลน์ผ่านเครือข่ายอินเตอร์เน็ตหรืออินทราเน็ตจะทำให้การกระจายสื่อทำได้อย่างรวดเร็ว
และกว้างขว้างกว่าสื่อที่อยู่ในรูปสิ่งพิมพ์
6.
สนับสนุนการเรียนการสอนแบบห้องเรียนเสมือน
ห้องสมุดเสมือนและห้องสมุดอิเล็กทรอนิกส์
7.
มีลักษณะไม่ตายตัว สามารถแก้ไขปรับปรุงเปลี่ยนแปลงได้ตลอดเวลา
อักทั้งยังสามารถเชื่อมโยงไปสู่ข้อมูลที่เกี่ยวข้องได้โดยใช้ความสามารถของไฮเปอร์เท็กซ์
8.
ในการสอนหรืออบรมนอกสถานที่
การใช้หนังสืออิเล็กทรอนิกส์จะช่วยให้เกิดความคล่องตัวยิ่งขึ้น
เนื่องจากสื่อสามารถสร้างเก็บไว้ในแผ่นซีดีได้ ไม่ต้องหอบหิ้วสื่อซึ่งมีจำนวนมาก
9.
การพิมพ์ทำได้รวดเร็วกว่าแบบใช้กระดาษ
สามารถทำสำเนาได้เท่าที่ต้องการ ประหยัดวัสดุในการสร้างสื่อ
อีกทั้งยังช่วยอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอีกด้วย
10.
มีความทนทาน และสะดวกต่อการเก็บบำรุงรักษา ลดปัญหาการจัดเก็บเอกสารย้อนหลังซึ่งต้องใช้เนื้อที่หรือบริเวณกว้างกว่าในการจัดเก็บ
สามารถรักษาหนังสือหายากและต้นฉบับเขียนไม่ให้เสื่อมคุณภาพ
11.
ช่วยให้นักวิชาการและนักเขียนสามารถเผยแพร่ผลงานเขียนได้อย่างรวดเร็ว
ข้อจำกัด
1. ต้องมีทักษะการใช้คอมพิวเตอร์ และเครือข่าย
นอกจากตั้งใจเรียนเนื้อหา
2. ความยากในการวิเคราะห์และออกแบบเนื้อหา
สำหรับการจำลองหรือแสดงผลเนื้อหาให้ง่ายต่อการอ่านและการเรียนรู้ภายใต้เทคโนโลยีมัลติมีเดีย
ระบบเครือข่าย และเทคโนโลยีทางการศึกษา เพื่อให้ผู้เรียนสามารถบรรลุวัตถุประสงค์ได้ตามต้องการ
3. คนไทยส่วนใหญ่ยังคงชินอยู่กับสื่อที่อยู่ในรูปกระดาษมากกว่า
อีกทั้งหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ยังไม่สมารถใช้งานได้งายเมื่อเทียบกับสื่อสิ่งพิมพ์
และความสะดวกในการอ่านก็ยังน้อยกว่ามาก
4.
หากโปรแกรมสื่อมีขนาดไฟล์ใหญ่มากๆ จะทำให้การเปลี่ยนหน้าจอมีความล่าช้า
5. การสร้างหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เพื่อให้ได้ประสิทธิภาพที่ดี
ผู้สร้างต้องมีความรู้ และความ
ชำนาญในการใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์และการสร้างสื่อดีพอสมควร
6.
ผู้ใช้สื่ออาจจะไม่ใช่ผู้สร้างสื่อฉะนั้นการปรับปรุงสื่อจึงทำได้ยากหากผู้สอนไม่มีความรู้ด้านโปรแกรมคอมพิวเตอร์
7. ใช้เวลาในการออกแบบมาก เพราะต้องใช้ทักษะในการออกแบบเป็นอย่างดี
เพื่อให้ได้สื่อที่มีคุณภาพ
______________________________________